Rokus van Blokland
Corry van Blokland Mobach

Speelgoed design
Kinderen stellen hoge eisen aan speelgoed. Binnen vaak slechts een paar jaar wordt het zeer intensief gebruikt. Soms wordt het gebruik nog een tijdje verlengd met de komst van een broertje of zusje.

Door dit intensieve gebruik wordt speelgoed over het algemeen niet oud, en is het na 1 generatie eigenlijk al letterlijk opgebruikt.

Goed industrieel ontwerp voor kinderen is van groot belang maar wordt helaas vaak niet serieus genomen, de gebruikers zijn tenslotte 'maar' kinderen.

Slechts zelden komt Industrieel Design voor kinderen terecht tussen design voor 'grote mensen'.

Het Stedelijk Museum Amsterdam heeft door de jaren heen aandacht gehad voor design voor kinderen. In 1965 was er de tentoonstelling 'Kinderspel', in 1968 de tentoonstelling ‘Vormgevers van vandaag en morgen' en in 2002 de tentoonstelling 'Ontwerpen voor kinderen'.


Speelgoed ontwerpen
Door de jaren heen hebben Rokus en Corry regelmatig interviews gegeven en geschreven over speelgoed ontwerpen. Hier onder staan een aantal citaten uit deze artikelen en teksten waarin Rokus en Corry aan het woord zijn over speelgoed en speelgoed ontwerpen.

Kijken naar kinderen is kijken naar opdrachtgevers
Het Parool, 1 december 1962

Speelgoed ontwerpen is kijken naar kinderen, spelen met kinderen. Het kind is de opdrachtgever maar één die de opdracht niet (duidelijk) kan omschrijven. Je moet op ooghoogte van kinderen leren kijken en daarbij hun abstracte wensen vertalen in vorm.

Speelgoed ontwerpen moet je met plezier doen, anders zal het niet lukken.


Het Parool, 1 december 1962

Speelgoed maken dat niet af is
De Telegraaf, 15 juni 1968

Speelgoed moet een symbool zijn. Het moet de eenvoud hebben van het natuurlijke materiaal, maar dan met een bepalde gerichtheid. Alles wat niet ter zake doet, kan worden weggelaten. Speelgoed moet ontwikkelingsmateriaal zijn.
Speelgoed moet het kind de mogelijkheid bieden zelf creatief te zijn, het moet een aanleiding tot spelen zijn.

Hoe rijker de speelmogelijkheden, des te interessanter is het speelgoed. Handleidingen zijn er slechts om het kind op weg te helpen.
De betekenis van het speelgoed moet voor het kind begrijpelijk zijn; er moet verband zijn met de omgeving, die door het kind wordt ervaren.


De Telegraaf, 15 juni 1968

Mijn spelen is werken, mijn werken is spel
Holland Silhouet, 3 juli 1969

Speelgoed is voor kinderen een ernstige zaak. De volwassenen zien het speelgoed nog maar al te veel in termen van bezighouden. Maar dat is het beslist niet. Het speelgoed mag nooit een afgerond geheel zijn. Het moet altijd iets zijn waardoor en kind tot spelen komt.

Holland Silhouet, 3 juli 1969

Deel van het artikel.

'Kinderspel', Stedelijk Museum Amsterdam
Tekst van Corry en Rokus uit de catalogus tentoonstelling 'Kinderspel' in 1965, Stedelijk Museum Amsterdam

Speelgoed moet de eenvoud hebben van het natuurlijke materiaal, maar dan met een bepaalde gerichtheid. Alles, wat niet ter zake doet, kan weggelaten worden.
Speelgoed is ontwikkelingsmateriaal. Altijd blijft de eis: dat de mogelijkheid aanwezig is om de eigen creativiteit te laten gelden.

Speelgoed moet een aanleiding zijn tot spelen.

De ontwerper van speelgoed moet de kinderen materiaal verschaffen om te kunnen spelen. Met speelgoed dat zijn naam ten volle waardig is;

goed om mee te spelen
.


1965 Kinderspel

Catalogus tentoonstelling 'Kinderspel' in het Stedelijk Museum Amsterdam.

1961 Raad voor Industriële Vormgeving

Omslag en pagina van catalogus van 1961 met de blokkenwagen.

1959 Ontwerpen en verwerpen

Omslag en pagina uit boek van Beljon.

Op uitnodiging van de faculteit Industriële Vormgeving aan de TU Delft in 1972 sprak Rokus van Blokland als ontwerper van Sio speelgoed voor een grote groep studenten over het ontwerpen en de productie van speelgoed. Dit in verband met een opdracht die de studenten hadden over het ontwerpen van een speelobject voor kinderen.
Hier onder een paar foto's uit de voordracht.


Blokje
Halve, dubbele hoogte, gat


Spel met blokjes en poppetjes


Van het één komt het ander
Spel Onderwijs, maart 1979

Om speelgoed goed te kunnen ontwerpen moet je zelf spelerig zijn. Corry en ik zijn dat eigenlijk altijd gebleven. Je moet op ooghoogte van de kinderen kijken. Het moeilijkste vind ik, altijd weer opnieuw, de ouders en grootouders de speelwaarde van iets aan te tonen. Je doet alles voor de kinderen maar het zijn, zeker voor de kleintjes, de volwassenen die de keuze bepalen.

Corry ergert zich er nogal eens aan als ouders die in dure auto's rijden en zich thuis niets ontzeggen, klagen over het 'dure' speelgoed. Speelgoed dat bijdraagt tot de ontwikkeling van een kind is nooit duur.

Een kind hoeft echt geen twintig poppen te hebben.

Ontwerpen is steeds weer opnieuw experimenteren met vorm en kleur. Via het experiment groeit de vorm. Elke fase in het ontwerpproces geeft aanleiding en mogelijkheden voor de volgende fase. Van het één komt het ander.

Geen enkel onderdeel van het speelgoed dat ik ontwerp, staat op zichzelf. In elk stuk vind ik aanknopingspunten voor nieuwe ontwerpen.