Rokus van Blokland
Corry van Blokland Mobach

Maat Vorm Kleur
Rokus van Blokland gaf als docent decennia lang het vak Optische Grammaticale Studies. Hij onderzocht samen met zijn studenten de basis van ontwerpen; de relatie tussen maat vorm en kleur.
Ook in zijn eigen werk stond dit onderzoek centraal, in zowel zijn ruimtelijk werk als in zijn tekeningen en schilderijen.
Rokus experimenteerde met ritmes, verhoudingen, kleur en contrast.

Zijn schilderij uit 1966, Licht donker contrast, kwam tot stand door verandering van hoeveelheden zwart en wit in een door hem bepaalde reeks. Hij maakte hiervan voorstudies in gouache.



1966 Ritme violet naar rose


1966 Ritme violet naar blauw


1966 Ritme zwart naar wit


Digitale bewerkingen van de ontwerpen
Rokus zocht met zijn kleurexperimenten de grenzen op van wat mogelijk was. In zijn ontwerpen lag hij vaak ver voor op de daadwerkelijke uitvoering. Commercieel verkrijgbare kleuren waren volgens Rokus vaak 'vervuild', mengingen van in zijn ogen ongewenste kleurstoffen. Daarom mengde hij zijn eigen kleuren uit een beperkt basispalet van kwalitatief hoogwaardige olieverf. De zoektocht naar de juiste kleur was tijdrovend.

Daarnaast was Rokus beperkt in zijn onderzoek doordat in de tijd dat hij zijn kleur schilderijen begon (jaren '60' en '70), er nog geen computers waren om hem terzijde te staan in zijn vaak mathematische aanpak. Getallenreeksen, kleurverzadiging, vlakgroottes, contrasten.
De computers zijn er inmiddels wel. Hieronder staan enkele digitaal uitgewerkte kleurontwerpen van Rokus, gemaakt in 2014.

1971 Ritme 6 x 6, gouache


1971 Ritme van cyaan en geel

Ritme van 7 bij 7 vierkanten die half cyaan of half geel zijn en tegen elkaar in draaien.
Groen ontstaat waar cyaan en geel elkaar overlappen.


2014 Ritme van cyaan en geel, digitale uitwerking


1971 Ritme van cyaan en magenta I

Ritme van 7 bij 7 vierkanten die half cyaan of half magenta zijn en tegen elkaar indraaien.
Op de overlappende delen ontstaat violet.


2014 Ritme van cyaan en magenta I, digitale uitwerking


1971 Ritme van cyaan en magenta II

Ritme van 7 bij 7 vierkanten. Ieder vierkant bestaat uit 4 kleine vierkanten waarvan er steeds respectievelijk 1, 2, 3 of 4 cyaan of magenta zijn. Deze 4 bij 4 vierkanten draaien in een bepaald schema tegen elkaar in. Op de overlappende delen ontstaat violet.


2014 Ritme van cyaan en magenta II, digitale uitwerking


1971 Ritme van magenta en oranje

Ritme van 7 bij 7 vierkanten. Ieder vierkant bestaat uit 4 kleine vierkanten waarvan er steeds respectievelijk 1, 2, 3 of 4 magenta of oranje zijn. Deze 4 bij 4 vierkanten draaien in een bepaald schema tegen elkaar in. Op de overlappende delen ontstaat rood.


1971 (2014) Ritme Groen, oranje, violet en blauw

Ritme met 10, in lengte toenemende verticalen.


1976 (2014) Ritme Groen, oranje, violet en blauw

Ritme met 10 bij 16 kleine vierkanten.


1974 (2014) Grijs en rood

Ritme met Gulden Snede verhoudingen.


1978 (2014) Ritme Blauw en Zwart

Ritme waarin zowel kleur als vorm veranderen volgens de Gulden Snede.


1980 (2014) Zwart, oranje en blauw naar wit I
1980 (2014) Zwart, oranje en blauw naar wit II
1980 (2014) Zwart, oranje en blauw naar wit III